Prawa Człowieka

Pomimo powszechnie przyjętego, globalnego konsensusu w zakresie praw człowieka, w debacie w dalszym ciągu pojawiają się głosy krytyczne wobec tej idei. Co istotne, okres tzw. “Wojny z terroryzmem” pokazał, że sceptycyzm wobec praw człowieka nie jest jedynie domeną świata niezachodniego, krytycznie nastawionego szczególnie do idei uniwersalizmu. Również w społeczeństwach państw zachodnich pojawiają się głosy kwestionujące prawnoczłowiecze dogmaty, takie jak m.in. zakaz tortur.

Nowe wyzwania, przed jakimi staje społeczność międzynarodowa wymagają pogłębionej refleksji z perspektywy ochrony praw jednostek. Gwałtowny rozwój technologii, nowe typy broni i sposoby prowadzenia walki zbrojnej, zagrożenia wynikające ze zmian klimatycznych czy nadmiernej eksploatacji surowców to tylko nieliczne ze zjawisk, w przypadku których dotychczasowe instrumentarium prawnoczłowiecze okazuje się być niewystarczające.

Rzetelna dyskusja dotycząca praw człowieka nie może być prowadzona bez uwzględnienia kontekstu lokalnego. Lokalność w tym wypadku powinna być rozumiana dwojako, nie tylko jako uwzględnienie uwarunkowań wpływających na wydarzenia w nierzadko odległych geograficznie oraz kulturowo miejscach. Aspekt lokalny jest również istotny w odniesieniu do państw zachodnich, które są nie tylko motorem zmian, lecz również gwarantem przestrzegania praw. Dlatego też oprócz analizowania trendów chcemy także zastanowić się nad charakterem i zakresem odpowiedzialności państw globalnej północy.